 |
| Sevdiklerimiz için Bilinçli Tüketelim |
Tüketim ile ilgili başımıza olumsuz bir olay geldiğinde araştırmalar yaparak çözüm yolları ararken bu süreçte karşımıza çoğu kez bilinç ve bilinçli tüketici terimleri çıkmıştır.
Bu yazımızla ile bilinçli tüketim ve bilinçli tüketici nasıl olunur? aile üyelerinizin bilinçli tüketici olduklarını düşünüyor musunuz sorularına cevap bulmaya çalışacağız.
“Tüketim Nedir?” sorusu ile başlayalım;
İnsanın fizyolojik, biyolojik, sosyal ve kültürel açıdan çok sayıda ihtiyacı bulunmaktadır ve bu ihtiyaçların giderilmesi için harcanan ve harcanması göze alınan maddi ve manevi değerlerin seferber edilmesi de tüketim olarak tanımlanmaktadır.
Tüketim; ekonomik, toplumsal, psikolojik ve kültürel bir olgudur ve yeni dünyanın bir ideolojisi olarak kabul edilmektedir. Böyle bir ideolojide tüketimi sadece bireysel bir faaliyet olarak yorumlamak sığ bir tanım olacaktır.
Tüketimin sosyal yönü de üzerinde durulması gereken bir konudur. Bizler daha iyi yaşamak, daha yüksek bir refah düzeyine ulaşmak için sürekli bir biçimde çalışmaktayız. Bu durum sonuç olarak tüketimimizi günden güne arttırmakta.
Teorik olarak tüketim malları ihtiyaçlarımızı karşılamak amacıyla kullanılmalıdır. Ancak tüketimin, ekonomi biliminde ve günlük dildeki kullanımları farklıdır. Günlük dilde tüketim denildiğinde, bir şeyin kim tarafından hangi amaçla olursa olsun, kullanılarak yok edilmesi anlaşılıyor.
Biz bu yazımızda günlük dildeki kullanımı üzerinde durup bireye etkisini farklı bir açıdan açıklamaya çalışacağız. Hadi hep birlikte devam edelim…
Tüketim insanoğlunun var olduğu ilk andan bu zamana kadar olan ve asla sona ermeyeceğine inanılan bir olgudur. Tükenmeyen tüketim desek yanlış olmaz herhalde. En basit örneklemelerle, bebek iken yediğimiz mamadan tutun da hasta olduğumuzda kullandığımız ilaçlara kadar her alan ve zamanda bir şeyler tüketiriz. Buna mecburuz.
Bazen keyfi bazen de zorunlu olarak yapılan tüketim eylemi iyi hissettirdiği gibi kimi zaman da yaşattığı sorunlar nedeniyle baş ağrılarına neden olabiliyor. Elbette her geçen gün artan tüketim alışkanlığının masum şekilde ilerlemesi beklenemezdi. Bu eylemin gerçekleşme aşamalarında sıkıntılar meydana gelmesi tıpkı tüketmek gibi hayatın olağan akışına uygun bir durum aslında. Zaten şu hayatta kolay ve sorunsuz ne var ki?
Neyse daha çok dertlenmeden ve çok karamsar bir tablo çizmeden size birkaç bir şey söylemek istiyorum.
Çaresiz değiliz.
Tabii ki çaresiz değiliz çünkü çare tam olarak kendimiziz.
Evet bir tüketim çılgınlığı almış başını gidiyor. Bu yadsınamaz bir gerçek. Ancak bu çılgınlığı başlatan ve devam etmesini sağlayan bizler aynı şekilde bu çılgınlığı makul seviyelere indirip çılgınlık etiketinden kurtarabiliriz.
Peki nasıl?
Cevap: Kontrolü ele alıp ''Bilgi İle Tüketmek'' Aslında söylerken nasıl da kolay. Ama uygulamaya sıra geldiğinde hepimizin oldukça zorlandığı bir olgu…
Tüketim Nedir? başlığı altında açıklamaya çalıştığımız tüketim kavramının gerçekleşebilmesi için bu eylemin bireyler tarafından yerine getirilmesi gerekmektedir. İhtiyaçlarını karşılamak için tüketen bireyler tüketici sıfatına sahip olurlar. Tüketici sıfatına alan bizler kontrolü elden bırakmadan adım atmalıyız. Bilinçli tüketimi sağlayabilmek...
Bilinçli Tüketici Nedir?
Bilinç ile Tüketen Tüketici: “Bilinçli Tüketici”
Kontrol kelimesi ‘’Bir işin doğru ve usulüne uygun olarak yapılıp yapılmadığını inceleme, denetim, denetleme.’’ anlamına gelmektedir. Kelime anlamı böyle olan kontrolü tüketim alışkanlıklarımıza disiplinli bir şekilde uyguladığımız takdirde olumlu sonuçlar almamız hiç de zor olmayacaktır.
Tüketim çılgınlığı olarak ifade edilen kavramın temelinde kontrolsüzce harcama, her şeye her zaman sahip olma istek ve arzuları yatmaktadır. Elbette kim istediği her şeye sahip olmak istemez ki?
Ama en temelde bilmeliyiz ki arzuların sonu yok. Dolayısı ile tüketmenin de sonu yok. Diyebilirsiniz ki sonu olmayan bir şey için bu kadar tantana niye?
Nedenini açıklayayım.
Bilinçli Tüketici Nasıl Olmalıdır? ya da Nasıl Bilinçli Tüketici Olunur?
Yaşamın birçok alanında sorunlar yaşamaktayız. İş, okul, trafik vb. birçok alanda bu kadar baş ağrısı yaşanırken en azından dokunuşlarımızla tüketim alanında yaşanma potansiyeli olan sorunları en aza indirmemiz bizlerin daha iyi hissetmesini sağlayacaktır. Az tüketmeliyiz değerli arkadaşlar. Azdan kastım "gıdım gıdım" olanı veya ‘’kıt kanaat’’ olanı değil, bundan yanlış bir anlam çıkarılmasın. Sloganımız olan bilgi ile tüketmek işte tam olarak burada devreye giriyor.
Tüketici arkadaş,
Neden tüketiyorsun?
Nasıl tüketiyorsun?
Hunharca mı? Akıllıca mı?
Yapacağımız alışverişlerde akla öncelik vererek bilinçli olmamız bizi her zaman için birkaç adım öteye taşıyacaktır. Bu bir gerçek. Bu noktada tüketim kelimesinin tanımında geçen ihtiyaçların giderilmesi konusu üzerinde durmak gerekiyor. Eğer bizler neye/nelere ihtiyacımız olduğunu iyi bilirsek ve bunları tam olarak belirlersek bahsettiğimiz tüketim çılgınlığı kontrol altına alınacak ve bunun yansıması olan sorunlar silsilesi sona ermese bile asgari düzeye inecektir.
O ürünü de alayım, şu ürünü de alayım, o şeyi almazsam kahrolurum
tavırlarından kurtulmalıyız. Tüketici kimliğine sahip olan bizler gerçekten
öncelikle ihtiyaç duyduğumuz ürünleri, hizmetleri belirleyerek işe
başlamalıyız.
Gelişen teknoloji ile birlikte artık ürün ve hizmet çeşitliliği almış başını gidiyor. Almak istediğimiz bir üründen bambaşka markalara ait onlarca model olduğunu gayet iyi biliyoruz. Tek tuşla önümüze karşılaştırmalı bir biçimde envai çeşit ürün sergileniyor. Burada önemli olan ne istediğimizi; sahip olduğumuz parasal (maddi) limiti; almayı düşündüğümüz üründen beklentimizi bilmek ve ona göre hareket etmek.
Bilinçli tüketicinin davranışlarının merkezinde bu esas yatmaktadır.
Bilinçli Tüketici Nelere Dikkat Eder?
Bilinçli olan tüketici, yapacağı tüketimler için gerekli piyasa araştırmalarını yaparak kendisi için en uygun fiyatlı olan, beklentilerini daha çok karşılayan ve tatmin eden ürün veya hizmeti tercih eden kişidir. Yani kısaca bilgi bilinci ile tüketendir.
Mesela evimiz için bir alışveriş yapmamız gerek. Anlattıklarımız ekseninde bu ev alışverişi için biraz düşünelim. Evimizin birçok eksiği mevcut. İşe öncelikle bu birçok eksiğin tam olarak neler olduğunu belirleyerek başlamalıyız. Mutfaktaki eksikler, banyodaki eksikler. Eksikler de eksikler. Ardı arkası kesilmeyen, bitmek tükenmek bilmeyen eksikler. Bu eksikler için bir ihtiyaç listesi hazırlamak yukarıda üzerinde durduğumuz ‘’kontrol’’ olayının bir parçası aslında. Yani liste yaparak eksiklerimiz neler onları biliyoruz ve belli bir çerçeve, limit koyuyoruz. Alın size kontrolü ele alıp bilgi ile tüketmenin bir yansıması. Bu örneği birçok tüketimin birçok alanına uygulayabiliriz.
Bilinçli tüketici nasıl olmalıdır? ya da Nasıl Bilinçli Tüketici Olunur? sorularının cevabını bu bölümde buluyoruz: Kontrolü sağlayan tüketici.
Aynı zamanda söz konusu tüketim sürecinin başlangıcından itibaren sahip olduğu yasal hakların neler olduğunu ve bunlara göre atabileceği adımları bilen kişidir. Ancak burada üzerinde önemle durulması gereken bir husus var: hepimizin bildiği gibi, ne kadar mükemmel yasal düzenlemeler yapılırsa yapılsın, haklarını ve yükümlülüklerini bilmeyen satıcı, üretici ve tüketicilerin (yani tüketimin tüm aktörlerin) var olduğu piyasalarda bu yasal düzenlemeleri tam anlamıyla uygulamak pek mümkün olmuyor maalesef. Günlük yaşamın bir parçası olan tüketici sorunlarının çözümü yukarıda detaylandırdığımız bilinçli tüketimden geçmektedir.
Güncel gelişmeler de tüketim alışkanlıklarını doğrudan etkilemektedir. Bu yazımızı yayımladığımız dönemde ülkemizde "Koronavirüs" salgını gündem olmamıştı. Ancak ilerleyen süreçte tüm dünyayı ve haliyle ülkemizi etkisi altına alan virüs salgını bireylerin tüketim tecrübelerinde köklü değişiklikler meydana getirmiştir. Bilinçli tüketicinin günlük ihtiyaçlarını gidermesinin yanı sıra hem kendi hem de çevresindeki insanların sağlığını tehlikeye atmadan alışveriş eylemini gerçekleştirmesi gerektiği gerçeği gün yüzüne çıkmıştır.
Artık tüketiciler ihtiyaç kontrolünü sağlarken aynı zamanda sağlığını kaybetmeme adına da kontrollü bir şekilde hareket etme mecburiyetindedirler.
Sonuç olarak diyebiliriz ki, bilgi ile bilinci harmanlayıp kontrol unsurunu da işin içine katarak hareket eden tüketicilerin tüketim gerçeğinde daha az sorun yaşayıp daha çok iyi hissedeceğini düşünüyor ve herkese bu şekilde tüketici dostu bir bilinç kazandırmak istiyoruz.
