 |
| Mobil Ödeme Nedir? |
Mobil ödeme alanında cevapları merak edilen bir takım sorular bulunuyor. Bu sorulardan bazıları Mobil Ödeme işlemi nedir? Mobil Ödeme ne işe yarar? Mobil Ödeme nerelerde kullanılır? Mobil ödeme dolandırıcılığı nedir? Mobil Ödeme ile alışveriş nasıl yapılır? Mobil Ödeme işlemi ücreti nedir? şeklinde. Mobil ödeme ile ilgili soruları cevaplamadan önce sürecin böyle bir noktaya gelişinden bahsetmek gerekiyor.
Teknolojinin ve dijitalleşmenin artık hayatımızın her alanına sirayet ettiği ve önemini her geçen gün daha da artırdığı bir dönem içerisindeyiz. İnsansı robotlar, akıllı makinalar hatta akıllı evler... Liste böyle artarak devam ediyor ve daha da artacak gibi görünüyor.
İçinde bulunduğumuz bu tekno-gelişim çağının bir yansıması da harcamalar ve bu işlemin yapılma yöntemleri üzerinde kendisini göstermektedir. Artık alışılagelmişin dışında olan tüketici profilleri ve tüketim yönelimleri, hizmet sağlayan firmaları bambaşka fikirler üzerinde düşünmeye ve müşteri memnuniyetini üst seviyelere çıkaracak dijital çağa uygun yenilikler yapma çabasına yöneltmektedir.
Yazımızın konusunu, dijital çağa uygun bir yenilik olan ve tüketici harcamalarında tercih katsayısı giderek artış gösteren bir ödeme yöntemi oluşturmaktadır. Bahsettiğimiz bu yöntemin adı ''Mobil Ödeme'' yöntemidir.
Eskiden (gerçi halen devam edildiği de bir gerçek) veresiye defteri uygulaması ile elimize geçeceği düşünülen para ile bakkala borçlanarak alışveriş yapılabiliyordu. Şimdi bunun modern hali kredi kartı olmuş durumda. Baktığımızda gelecekte elimize geçeceğini düşündüğümüz para kaynağı göz önünde bulundurarak kredi kartı ile bankalara borçlanıyoruz. Tek fark defter yok, ekstre var...
Şimdi kredi kartı uygulamasından daha gelişmiş, daha pratik bir ödeme şekli ‘’buradayım’’ diyor. Yukarıda adından bahsettiğimiz mobil ödeme yöntemini tüm detayları ile ele alalım.
1. Mobil Ödeme Nedir?
Mobil ödeme, tüketicilerin akıllı telefonlar, tabletler veya akıllı saatler gibi cihazlar aracılığı ile kredi kartı ya da nakit paraya ihtiyaç duymadan kolay ve güvenli* bir şekilde aldıkları ürün veya hizmetler için anında ödeme yapabildiği son model bir ödeme yöntemidir. Mobil ödeme en genel anlamıyla, yapılan ödemelerin operatör faturalarına yansıtılması olarak da tanımlanabilir.
Güvenli kelimesine (*) işareti koyduk. Bu hususa aşağıda yer vereceğiz.
2. Mobil Ödemenin Amacı Nedir?
Mobil ödeme yönteminin ana amacını, kullanıcısına kredi kartı, nakit para kullanımına zaman ayırmadan harcama yapabilme imkanı tanımak ve bu amaca yönelik hizmetleri geliştirerek vermek olarak ifade edebiliriz.
3. Mobil Ödemenin İşleyişi Nasıldır?
Mobil ödeme nasıl yapılır? sorusunun cevabında netlik yoktur. Sistemin işleyişi alınacak hizmete göre değişebilmektedir.
Eğer cep telefonu numarası aracılığıyla bir alışveriş gerçekleştirilecekse tüketicinin her işlem öncesi cep telefonu yoluyla vereceği onay ile alışveriş bedeli tüketicinin numarasına ait faturaya yansır ya da mevcut bakiyesinden düşüm işlemi yapılarak tahsil edilir. Bu ödeme şekli ''uzaktan'' gerçekleşmektedir. Yani satıcı ile tüketici fiziksel olarak aynı ortamda bulunmamaktadır.
Mobil ödemenin bir başka görünüş şekli de bu sisteme uyumlu olan pos cihazına cep telefonunuzu ya da diğer uyumlu akıllı cihazınızı yaklaştırarak ödemenizin anında kredi kartınızdan/banka hesabınızdan tahsil edilerek gerçekleşmesidir. Bu ödeme şeklinde ise satıcı ile tüketici fiziksel olarak aynı ortamda bulundukları için ''yakından'' gerçekleşmektedir.
Elbette henüz gelişmekte olan bir hizmet olması nedeniyle işlemler için bedel yönünden limitler belirlenebilmektedir. Parasal limitler firmalara göre değişkenlik gösterebilmektedir. Bu yöntemin tamamen oturması ile limitlerin de ortadan kalkacağını düşünüyoruz.
4. Mobil Ödeme Nerelerde Kullanılır?
Mobil ödeme yöntemi bir çok ülkede olduğu gibi ülkemizde de gelişmekte olan bir yöntem olup henüz genel olarak kabul görmüş değildir. Bu yöntemin varlığını gösterdiği alanlar, fiziksel ürün satışlarında, oyun, topluluk, sosyal paylaşım sitelerinde, aidat ve abonman ücreti ödenmesi gibi alanlar olduğu gibi Google Play, AppStore gibi elektronik medya dağıtım/satış platformlarında da kullanılabilmektedir.
Mobil ödeme yönteminin kullanım alanları her geçen gün artmaktadır. Bu artışa, benzin istasyonlarında aracınızdan inmeden ödeme yapılmasını sağlamak, sipariş edilen yemeğin teslim alınması esnasında kart ya da nakit kullanmadan ödeme yapabilmek, yemek yenilen bir restoranda işyerinin mobil ödeme sistemi alt yapısını sağlaması durumunda garsonu çağırmadan oturulan yerden ödemeyi gerçekleştirebilmek gibi farklı örnekler verilebilir.
5.Mobil Ödemenin Faydaları Nelerdir?
Mobil ödeme sistemi, diğer ödeme yöntemlerine göre uzun işlem ve prosedürlerin bulunmadığı ve bu nedenle basit ve hızlı bir ödeme yöntemi olması nedeni ile tercih edilebilmektedir.
Bir bankanın müşterisi olmayan ya da olmak istemeyen kişiler için alternatif bir ödeme seçeneğidir.
Ödeme esnasında kişisel bilgilerin paylaşılmaması nedeniyle güvenli bir ödeme aracı olarak göze çarpmaktadır.
Nakit taşıma gerekliliğini ortadan kaldırmaya yaramaktadır. Bu sayede firmaların kayıt altına alınması sağlanarak vergi kaçakçılığının da önüne set çekilmiş olmaktadır.
6.Mobil Ödemenin Zararlı Yönü: Mobil Ödeme Dolandırıcılığı
Yöntemin sağladığı kolaylıklar tüketiciler için gerçekten çok cezbedici unsurlar olarak karşılarında durmaktadır. Ancak ne kadar basit ve kolay olursa olsun bir sistemin kullanım devamlılığı alması kullanıcısına vereceği güven ile mümkündür.
Hizmetin tanımını yaptığımız başlık altında güvenli kelimesine (*) işareti koyarak dikkat çekmiştik. Mobil ödeme sistemi de sütten çıkmış ak kaşık değildir maalesef.
Mobil ödeme sisteminde her firmanın ürün/hizmet satımında onay mekanizmasının olmaması ve tek tıklama ile anında tahsilat yapılması kimilerine göre sistemin zararları yanları olarak nitelendirilmektedir. Bu zararları yanların bazı kötü niyetli hizmet sağlayıcıları tarafından kullanılarak haksız kazanç sağlandığı da çokça duyulan bir tüketici isyanıdır.
Tüketiciler olarak kullandığımız akıllı cihazların mobil ödeme özelliklerinin aktif olup olmadığını kesinlikle kontrol etmeli ve kişisel tercihe göre açık ya da kapalı konuma getirmeliyiz. Böylece ''mobil ödeme dolandırıcılığı'' gibi kötü sürprizler ile karşılaşmamada önemli bir adım atılmış olacaktır.
Ayrıca cep telefonlarına zararlı bir yazılım yüklendiği takdirde bu yazılımın mobil ödeme sistemi için kayıtlı olan banka/kredi kartı bilgilerinizi canınızı yakacak şekilde kullanabilme ihtimali de bulunmaktadır. Bu nedenle cep telefonunuza bir uygulama ya da güncelleme yüklerken bunun güvenilirliğinden emin olmalısınız.
Mobil ödeme yöntemi temel mantık olarak bu sisteme uygun iki uyumlu cihazın birbirine yaklaşması sonucu manyetik dalgalanmalar sayesinde gerçekleşen bir ödeme yöntemidir. Bu temel mantık gereği kötü niyetli kişilerin de bu manyetik dalgalanmalara kendi cihazları üzerinden dahil olması imkansız görünmemektedir. Kalabalık bir ortamda mobil ödeme özelliği bulunan bir cihaz ile kurulacak bağlantı ile hırsızlık işlemleri meydana gelebilecektir.
İşlem pratikliği ve zaman tasarrufu sağlayan bu ödeme sisteminin, güvenlik açısından sürekli olarak geliştirilmesi ve kullanıcısına gönül rahatlığı sağlaması kaçınılmazdır.
7. Mobil Ödeme Nasıl İptal Edilir?
Mobil ödeme hizmetini devre dışı bırakmak için kullanım türüne göre gsm operatörünüze iptal kısa mesajı gönderebilirsiniz. Aşağıda operatörlere mobil ödeme iptal etme yöntemlerini sizlerle paylaştık.
Türk Telekom Mobil Ödeme Kapatma
Türk Telekom mobil ödemeyi kapatmak istediğinizde, 444 11 15 çağrı merkezini arayarak veya MOBILODEME IPTAL yazıp 5555'e kısa mesaj (sms) göndererek hattınızı mobil ödemeye kapalı hale getirebilirsiniz.
Turkcell Mobil Ödeme Kapatma
Turkcell hattınızı mobil ödeme'ye kapatmak için Müşteri Hizmetleri'ni 0850 622 60 60 üzerinden arayarak iptal talebinizi iletebilirsiniz. Ayrıca MOBILODEMEKAPAMA yazıp 5522'ye sms göndererek hattınızı mobil ödeme işlemlerine kapatabilirsiniz.
Vodafone Mobil Ödeme Kapatma
Vodafone mobil ödemeyi kapatmak için MOBILODEME KAPAT yazıp 7878'e ücretsiz sms gönderebilir ve böylece mobil ödemeyi kapalı duruma getirebilirsiniz. Ayrıca Vodafone uygulaması olan ''Vodafone Yanımda'' üzerinden de Ayarlarım sekmesinden Mobil Ödeme'ye tıklayarak servisi kapatabilirsiniz.
8. Mobil Ödeme Üyelik Ücreti Nedir?
Mobil ödeme üyelik bedeli, GSM operatörlerinin müşterilerinin mobil ödeme sistemini kullanmalarıyla nedeniyle faturalarına yansıttığı bir bedeldir.
Mobil ödeme üyelik ücreti aylık veya 3 aylık olarak tahsil edilmektedir. Bu uygulama firmalara göre değişkenlik göstermektedir.
Mobil ödeme üyelik bedelinin iptali için de yine yukarıda belirttiğimiz gibi mobil ödeme servisinin kapalı duruma getirilmesi gerekmektedir.
9.Mobil Ödemenin Seyri Nasıl Olacaktır?
Ülkemizde şu an daha çok GSM operatörlerin para tahsiline aracılık ettiği sanal hizmetlerin alımında adı duyulan bir yöntem olarak karşımıza çıkan mobil ödeme, peyder pey başka sektörlerde de yerini almaya hızla devam etmektedir.
Yukarıda bahsettiğimiz yararlarının çekiciliği ve zararlarının uyandırdığı soru işaretleri, insanların zamanının değerli olması ve bu değerli olanı verimli, keyifli şeyler için harcama isteğinin gerçekliği hep birlikte düşünüldüğünde, bu yöntemin önümüzdeki yıllarda hayatın her alanında yerini almasına hız kazandıracaktır.
Ayrıca tüm dünyayı insan sağlığı yönünden olumsuz şekilde etkileyen Covid-19 virüs salgının yayılımını azaltmak için uzmanlar tarafından yapılan minimum temasa özen gösterilmesinin gerekli olduğu uyarısı da alıcı ile satıcı arasında fiziki olarak (temas ile) karşılıklı para ya da kredi kartı alış-verişinin yapıldığı ödeme seçeneklerinin ikinci plana atılmasına ve böylece mobil ödeme yönteminin yaygınlık kazanması konusunda çarpan etkisi yaratmıştır.
Sonuç
Tüketicilerin harcama alışkanlıkları durmadan değişime uğramaktadır. Ticaretin dijitalleşmesi ile başlayan bu değişim her gün üzerine katarak ilerlemektedir.
Tüketicilerin alışverişlerinde önceleri nakit parayı kullanmaları geçen zaman içerisinde yerini kredi kartına bıraktı. Teknolojik gelişim ve firmaların yeniliklere ayak uydurma arzusu ile kredi kartı alışkanlığı da yerini yavaş hızda da olsa mobil ödeme yöntemine bırakacak gibi görünüyor.
Tüketiciler olarak işlemlerimizde kolaylık sağlayacak hizmetlerin varlığı bizler için önemli gelişmelerdir. Bu hizmetleri kullanmaya başlamadan önce gerçekten ihtiyacımız olup olmadığı tespit etmemiz ve kullanımına karar verdikten sonra tam olarak işleyişini öğrenerek yetkinleşmemiz sağlıklı bir şekilde ilerlemek için son derece önemlidir.
