 |
| Kasa Fiyatı ile Etiket Fiyatı Arasında Fark Olursa Ne Yapmalıyız? |
Alışverişe kendimizi o kadar kaptırıyoruz ki bu alışverişin sonucunda hiç bilmediğimiz ve farkına da varamadığımız mağduriyetler yaşıyoruz.
Bu mağduriyetlerin en tipik olanı ''Fiyat Etiketi Hatası''.
Aslında internet arama motorlarına bu konuyu arattığımızda birçok firma için ‘’Etiket Fiyatıyla Kasa Fiyatı Farklı'' , ''Sürekli Tekrarlanan Etiket/Kasa Fiyat Farkı’’ gibi çok sayıda şikâyet kayıtlarını rahatlıkla görebiliyoruz. Konu o kadar ciddi boyuta ulaşmış durumda.
Peki, tüketici hakları yanlış etiket ya da yanlış fiyat durumlarında neler diyor, bize ne gibi haklar sunuyor. Gelin bakalım.
1. Fiyat Etiketi Nedir?
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna göre ‘’Perakende satışa arz edilen malların veya ambalajlarının yahut kaplarının üzerine kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde tüketicinin ödeyeceği tüm vergiler dâhil satış fiyatı ve birim fiyatını gösteren, üretim yeri ve ayırıcı özelliklerini içeren etiket’’ fiyat etiketi olarak tanımlanmaktadır. Fiyat etiketi için satışa sunulan ürünün kimliği demek yanlış olmayacaktır.
2. Fiyat Etiketi İçin Firmaların Yükümlülükleri Nelerdir?
Fiyat Etiketi Yönetmeliğinde yer alan düzenlemeler de dikkate alındığında perakende satışa sunulan ürünlerin üzerine kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde tüketicinin ödeyeceği tüm vergiler dâhil satış fiyatı ve birim fiyatını gösteren, üretim yeri ve ayırıcı özelliklerini içeren etiket konulması; etiket konulması mümkün olmayan hâllerde aynı bilgileri kapsayan listelerin görülebilecek şekilde uygun yerlere asılması firmalar için bir zorunluluktur.
Ürün dışında hizmetlerin tarife ve fiyatlarını gösteren listelerin de belirtilen esaslara göre düzenlenerek asılması firmalara getirilen bir diğer yükümlülüktür.
İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satış fiyatı, indirimden önceki fiyatı, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde gösterilmelidir. İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimden önceki fiyattan daha düşük fiyatla satışa sunulduğunun ispatı da satıcı veya sağlayıcıya aittir.
3. Kasa Fiyatı İle Etiket Fiyatı Arasında Fark Olursa Ne Yapılmalıdır?
Yazımızın girişinde de belirttiğimiz gibi ihtiyaçların karşılanması, zevk alma, zaman geçirme gibi gerekçelerle gerçekleştirilen alışveriş aksiyonunun içerisinde fiyat etiketi hatası gibi çok ciddi bir sorun boyutu bulunmaktadır.
Özellikle mutfak alışverişi olarak tabir edilen toplu ve çok sayıda ürün alınarak gerçekleştirilen alımlarda bu etiket hatasının fark edilmeme ihtimali artmaktadır.
Fiyat Etiketi Yönetmeliği bu gibi bir durumla karşılaşılması halinde tüketicinin menfaatini koruyucu bir düzenlemeye yer vermiştir. Etiket, tarife ve fiyat listelerinde belirtilen fiyat ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyat uygulanır. Burada lehe olan fiyatın tüketicinin reyonda görerek ona satın alma kararı aldıran etiket fiyatı olduğunu belirtelim. Belirttiğimiz düzenlemenin ürün için en düşük bedel üzerinden satın almayı talep etme gibi bir hak doğurduğu yanlış algısına kapılmamak gerekir.
Bir ürünün etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark olduğunda hangi fiyat düşükse kasada o ödenir.
Örneğin alışveriş esnasında reyon fiyatı 10 TL olarak görülen ve sepete eklenen ürünün kasa fiyatının 15 TL olarak çıkması durumunda reyon fiyatı ile kasa fiyatı arasındaki fark için tüketicinin lehine olan 10 TL bedeli dikkate alınacaktır.
Tersi ihtimalde geçerliliği korumaktadır. Yani kasa fiyatının reyon fiyatından daha düşük olması durumunda, düşük fiyat tüketici için lehe olacağından kasa fiyatı geçerli olacak, firma tarafından yüksek olan reyon fiyatı tüketiciden talep edilemeyecektir.
Örneğin alışveriş esnasında reyon fiyatı 50 TL olarak görülen ve sepete eklenen ürünün kasa fiyatının 35 TL olarak çıkması durumunda reyon fiyatı ile kasa fiyatı arasındaki fark için tüketicinin lehine olan 35 TL bedeli dikkate alınacaktır.
Bu düzenleme doğrultusunda diyebiliriz ki, firmanın etiket hatasının faturası tüketiciye kesilemeyecektir. Aksi halde reyon (raf) fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark ile ilgili olarak bedel iadesi talebiyle tüketici için tüketici hakem heyetine başvuru yolu açıktır.
4. Etiket (Raf) Fiyatı İle Kasa Fiyatı Farklı Olması Durumunda Şikâyet Yapılabilir Mi?
Raf fiyatı ile kasa fiyatı farkı arasındaki fark tespit edilmesi durumunda kasa fişi ve varsa durumu ispatlayan raf etiket resmi ile cezai yaptırım uygulanması amacıyla Ticaret İl Müdürlüklerine, Kaymakamlıklara, Valiliklere yazılı şikâyet ayrıca ALO 175 ve ALO 153 hatlarına da sözlü olarak şikâyette bulunulabilmektedir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun ‘’Ceza hükümleri’’ başlıklı 77 nci maddesinin 1 inci fıkrasında göre Fiyat Etiketi Yönetmeliğine aykırı şekilde hareket eden firmalar hakkında aykırılığı tespit edilen her bir işlem veya sözleşme için 2021 yılındaki ceza miktarı 452 TL idari para cezası olarak belirlenmiştir. Bu ceza miktarı her yıl artmaktadır.
Fiyat Etiketi kurallarına aykırılık için 2022 yılında uygulanacak idari para cezası bedeli 615 TL olarak yeniden belirlenmiştir.
Yapacağınız şikâyet üzerine aykırılık gerçekleştiren firma ayrıca cezalandırılmakta ve bu işlemlerin önüne geçilmek amaçlanmaktadır.
Sahip olduğumuz bu hakkın farkında olup alışverişlerimize ait fiş, fatura gibi belgeleri mutlaka kontrol ederek ''etiket uyanıklarına'' karşı hakkımızı aramaktan çekinmemeliyiz.
Yazımızın faydalı olmasını diliyoruz.
