Cayma Hakkı Nedir?

İnternet Alışverişi Cayma Hakkı

Cayma hakkı nedir? Cayma hakkı kaç gün? Cayma hakkı kullanımı nasıl yapılmalı? Cayma hakkı mevzuatı neler söylüyor?

 

Yukarıda yer alan sorulardan sonra sizlere biz de bir soru sormak istiyoruz:

İnternet Alışverişlerindeki Tüketici Haklarınızı Gerçekten Biliyor Musunuz?

Tüketici hakları internet alışverişi iadesi konusunda önemli düzenlemelere sahiptir.

İnternetten alınan ürünün iadesi nasıl yapılır? İnternetten aldığım ürün farklı geldi ne yapmalıyım? İnternet alışveriş mağdurları ne yapmalı? benzeri soruların çözümü olan internet üzerinden alışverişte cayma hakkı ve kullanım esaslarını bu yazımızla anlatmaya çalışacağız.

Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde cayma hakkı 9 ve 12 inci maddeler arasındaki 3 adet bölümden oluşmaktadır.

-Reklam-

 

İnternet Alışverişi Cayma Hakkı Nedir?

Cayma hakkı tüketici kanunu ve yönetmeliklerle düzenlenmiş bir hak türüdür. Bu hak tüketiciye herhangi bir gerekçe göstermeden internet üzerinden aldığı ürün veya hizmetten vazgeçme imkânı sağlamaktadır.

Cayma Hakkı Kaç Gün İçinde Kullanılır? 

Tüketiciler, 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeden ve ceza bedeli ödemeden internet alışverişinden cayma hakkına sahiptir.

İnternet Alışverişi Cayma Hakkı Süresi Ne Zaman Başlar?

İnternet alışverişinde cayma hakkı süresi, konusu bir hizmet olan sözleşmelerde sözleşmenin kurulduğu gün; konusu mal teslimi olan sözleşmelerde ise tüketicinin malı teslim aldığı gün başlar. Ancak tüketicinin, sözleşmenin kurulmasından malın teslimine kadar olan süre içinde de cayma hakkını kullanmasına bir engel yoktur. (Bu ek düzenleme sadece mal alışverişi için geçerlidir, hizmet alışverişini kapsamaz. Dikkat..!)

Malın satıcı tarafından kargoya verilmiş olması, tüketiciye yapılan teslim olarak kabul edilmez.

Bir önceki yazımızın içeriği olan ön bilgilendirme aşamasında, satıcının cayma hakkı konusunda tüketiciyi bilgilendirmek ve bunu ispat etmekle yükümlü olduğunu belirtmiştik. Eğer tüketici, cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma hakkını kullanmak için 14 günlük süreyle bağlı değildir. Bu süre her halükarda cayma süresinin bittiği tarihten itibaren 1 yıl sonra sona erer.

Cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirmenin bir yıllık süre içinde yapılması halinde, on dört günlük cayma hakkı süresi, bu bilgilendirmenin gereği gibi yapıldığı günden itibaren işlemeye başlar. Yani bu ihtimalde yine on dört günlük bir cayma süremiz bulunmaktadır.

İnternet Alışverişinden Cayma Hakkı Nasıl Kullanılır?

İnternet alışverişinden cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin cayma hakkı süresi dolmadan, yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile satıcıya yöneltilmesi yeterlidir.

İnternet alışverişinden cayma hakkı dilekçesi örneğine buradan ulaşabilirsiniz.

Kalıcı veri saklayıcısı da ne ola ki? dediğinizi duyar gibiyiz. Kısaca belirtelim. Tüketicinin bilgi alışverişinde bulunduğu, bu bilginin makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu bilgiye ulaşılmasına imkân veren kısa mesaj, e-posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç veya ortam kalıcı veri saklayıcı olarak ifade edilmektedir.

İnternet alışverişi ile ilgili cayma hakkı bildirimi sunulması durumunda satıcı, tüketicilerin iletmiş olduğu cayma taleplerinin kendilerine ulaştığına ilişkin teyit bilgisini tüketiciye derhal iletmek zorundadır. (İade talebiniz işleme alınmıştır vb.)

Yukarıdaki görselde, sistem üzerinden iade talebi imkânı sağlanması, anlaşmalı kargo firması ile ücretsiz gönderim imkânının sağlanması ve bu işleme dair bilgilendirmenin hem sistem üzerinden hem de kalıcı veri saklayıcı olan e-posta yoluyla sağlanması örneğini görmekteyiz.

Sözleşmeyi tüketici sona erdirmek istediği için cayma hakkının kullanımına ilişkin ispat yükümlülüğü tüketiciye aittir.

-Reklam-

 

İnternet Alışverişinde Cayma Hakkı Kullanıldığında Satıcının Yükümlülükleri

Satıcı, tüketicinin cayma hakkını kullandığına ilişkin bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde, varsa malın tüketiciye teslim masrafları da dâhil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri iade etmekle yükümlüdür.

İnternet Alışverişinde Cayma Hakkı Kullanıldığında Tüketici Hakları Açısından Para İadesi Süresi

Satıcı, tüm geri ödemeleri, tüketicinin satın alırken kullandığı ödeme aracına uygun bir şekilde ve tüketiciye herhangi bir masraf veya yükümlülük getirmeden tek seferde yapmak zorundadır. Burada ufak bir ayrıntı var. Kredi kartı kullanılarak taksit seçeneği ile yapılan alışverişlerin geri ödemesi banka prosedürleri gereği yine taksitli şekilde yapılmaktadır.

İnternet alışverişinde cayma hakkının kullanımında, satıcının iade için belirttiği kargo firması aracılığıyla malın geri gönderilmesi halinde, tüketici iadeye ilişkin masraflardan sorumlu tutulamaz. Satıcının ön bilgilendirmede iade için herhangi bir kargo firması belirtmediği durumda ise, tüketiciden iade masrafına ilişkin herhangi bir bedel talep edilemez. İade için ön bilgilendirmede belirtilen kargo firmasının, tüketicinin bulunduğu yerde şubesinin olmaması durumunda satıcı, ilave hiçbir masraf talep etmeksizin iade edilmek istenen malın tüketiciden alınmasını sağlamakla yükümlüdür.

İnternet Alışverişinde Cayma Hakkı Kullanıldığında Tüketicinin Yükümlülükleri

Bu başlık ile aynı zamanda ''İnternetten alınan ürünün iadesi nasıl yapılır?'' sorusuna cevap vermiş olacağız. 

Satıcı, malı kendisinin geri alacağına dair bir teklifte bulunmadıkça, tüketici cayma hakkını kullanmasından itibaren 10 gün içinde malı satıcıya geri göndermek zorundadır.

Tüketici, cayma süresi içinde malı, işleyişine, teknik özelliklerine ve kullanım talimatlarına uygun bir şekilde kullandığı takdirde meydana gelen değişiklik ve bozulmalardan sorumlu değildir. Örneğin, bir cep telefonuna ekran koruyucu cam takarak kullanmak iade için engel teşkil etmezken; ürün ekranının kullanıma bağlı çizilmiş olması iade için engel teşkil edecektir.

-Reklam-

 

İnternet Alışverişinde Cayma Hakkının Kullanımının Yan Sözleşmelere Etkisi

Tüketicinin, internet alışverişinden cayma hakkını kullanması durumunda yan sözleşmeler de kendiliğinden sona erer. Bu durumda tüketici, malı, işleyişine, teknik özelliklerine ve kullanım talimatlarına uygun bir şekilde kullandığı haller dışında herhangi bir masraf, tazminat veya cezai şart ödemekle yükümlü değildir.

Yan sözleşmeden anlaşılması gereken, satıcı ya da üçüncü bir kişi tarafından sözleşme konusu mal ya da hizmete ilave olarak tüketiciye sağlanan mal veya hizmete ilişkin bir sözleşme olmasıdır. Örnekleyecek olursak, aldığımız cep telefonu için farklı bir tüzel kişiliği olan sigorta şirketinden kasko hizmeti alımı sözleşmesinin de ürün satışına dâhil edilmesi durumudur.

Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin cayma hakkını kullandığını yan sözleşmenin tarafı olan üçüncü kişiye derhal bildirmelidir. Böylece tüketici yükümlülük getiren yan sözleşmede ortadan kalkmış olacaktır.

İnternet alışverişlerinde para iadesi alamadığımda ne yapmalıyım? diye soran tüketiciler için alışverişi ispatlayan bilgi ve belgeler ile birlikte uyuşmazlık bedeline göre bağlı bulundukları tüketici hakem heyetlerine ya da tüketici mahkemelerine başvurma hakkı bulunmaktadır.

Cayma hakkını ele aldığımız bu yazımızda, söz konusu hakkın kullanımı ve kullanım yöntemleri ile satıcı üzerindeki etkileri üzerinde durarak önemli bilgiler vermeye çalıştık. Cayma hakkının tüketiciye, yaptığı alışverişi yasal süresi içerisinde sonlandırmak gibi bir güç verdiği aşikâr. Hakkın kullanımına dair ispat yükümlülüğü biz tüketicilerde olduğu için hak kullanımı esnasında yapılan tüm işlemlerin kayıt altına alınarak (tavsiye: yazılı şekilde yapılması ispat imkânı için faydalı olacaktır.) olası uyuşmazlık hallerinde ispatını sağlayabilmemiz yararımıza olacaktır.

Aklınıza şu sorular geliyor olabilir. Cayma hakkı, mesafeli satış yöntemi ile yapılan istisnasız her ürün veya hizmet alımında kullanılabilir mi? Cayma hakkı kullanılamayacak ürünler ya da hizmetler var mı? Bu soruların cevabı için aşağıda yer alan linke tıklayabilirsiniz.

➤İnternet Alışverişinde Cayma Hakkı Kullanılamayacak Ürünler İçin Tıklayın